Con Cóc là cậu ông Trời
Hễ ai đánh nó thì Trời đánh cho.
Mỗi khi Cóc nghiến răng thì Trời sắp đổ mưa to. Trong sự đơn giản nhất, con người đã tìm ra cách lý giải các hiện tượng tự nhiên vô cùng phong phú qua những thông điệp đẹp đẽ được gợi lên từ cổ tích. Những cổ tích từngàn xưa đó được tái hiện sinh động qua những gì tinh tế nhất, chọn lọc nhất trong Tuyển tập Truyện cổ tích do Nguyễn Hướng Dương (nguyên Giám đốc Thư viện sách nói dành cho người khiếm thị) biên soạn. Nguyễn Hướng Dương (1971 - 2018), bị liệt cả đôi chân năm chị hai mươi lăm tuổi do tai nạn giao thông. Lúc còn sống, chị từng thu âm các băng đĩa sách nói để trao tặng cho người khiếm thị với 450.000 băng casstte và CD trong chương trình sách nói mà thư viện của chị thực hiện. Ngoài ra, chị còn là người sáng lập nhiều chương trình quỹ từ thiện nâng đỡ, thắp sáng niềm tin cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
Với tâm huyết và nghị lực lớn lao để tạo nên những giá trị có ích cho cuộc đời, Nguyễn Hướng Dương thiết tha mong muốn mang đến cho thiếu nhi những câu chuyện cổ tích được trình bày bằng lối văn phong và ngôn từ trong sáng, dễ hiểu, không có những tình tiết mâu thuẫn giữa cái thiện - cái ác... Chị đã âm thầm tập hợp, biên soạn lại từng câu chuyện.
Sau khi chị mất, bản thảo được gia đình chị trao tặng cho Nhà xuất bản Văn hóa - Văn nghệ khai thác và xuất bản.
Tuyển tập Truyện cổ tích tổng hợp khá phổ quát những câu chuyện thuộc đa thể loại như: cổ tích, truyền thuyết, dân gian, ngụ ngôn... của Việt Nam và các nước trên thế giới. Các truyện được sắp xếp theo thứ tự tên truyện từ A đến Z để thuận tiện cho bạn đọc tra cứu. Lối kể chuyện tự nhiên, gần gũi, tình tiết thú vị, hợp tình hợp lý. Mỗi câu chuyện là mỗi sắc thái đời sống, mỗi bài học luân lý cương thường khác nhau nhưng tất cả đều ẩn chứa những quy luật sống của vạn vật, quy luật nhân - quả. Những câu chuyện cổ tích như những giấc mơ, những cuộc phiêu lưu, những ước nguyện đẹp được dân gian mãi lưu truyền cho đến nay. Đó là món quà quý giá nhất mà nhân loại đã gửi gắm đến chúng ta. Không có niềm tin vào điều kỳ diệu và sự công bằng, luân lý trong càn khôn trời đất, làm sao con người có thêm sức mạnh để vượt qua những mất mát, tai ương mà sống tốt, sống đẹp?
Nếu cổ tích là những giấc mơ, thì Tuyển tập Truyện cổ tích chính là giấc mơ, tâm nguyện của Nguyễn Hướng Dương vẫn còn tiếp diễn mãi, luân chuyển mãi với đời như vầng dương rạng rỡ và ấm áp.
NHÀ XUẤT BẢN VĂN HÓA - VĂN NGHỆ
Trích Con mối làm chứng:
Ngày xưa, có hai vợ chồng nhà kia sống rất nghèo khổ. Họ có một đứa con trai khoảng chín mười tuổi nhưng thông minh lanh lợi hơn người. Một năm nọ, mùa màng thất bát, cả nhà lâm vào cảnh đói kém, hai vợ chồng phải đi vay nhà cụ Bá cả vốn lẫn lời lên tới ba mươi quan tiền. Hạn vay đã hết mà họ vẫn không có đủ tiền để trả. Chủ nợ mấy lần cho người đến đòi, hai vợ chồng lần nào cũng van nài xin khất, chừng nào gom đủ tiền sẽ trả.
Một hôm, đích thân cụ Bá tới nhà thúc nợ. Tới nơi, thấy đứa bé đang ngồi chơi một mình ngoài sân, lão hỏi:
- Ê, thằng nhỏ kia, cha mẹ mày đâu? Bộ tính quỵt nợ của tao luôn hả? Tao nói cho mà biết, không thoát khỏi tay tao đâu.
- Thưa ông, cha mẹ con không có nhà.
- Cha mẹ mày đi đâu, hả?
- Dạ, cha con đi chém cây sống, trồng cây chết; mẹ con đi bán gió mua que.
- Hả? Mày nói cái gì? Mày nói cha mày chém cái gì? Trồng cái gì?
- Chém cây sống, trồng cây chết.
- Vậy nghĩa là làm sao? Còn mẹ mày... mày nói mua cái gì, bán cái gì?
- Dạ, bán gió mua que.
- Chà, cái thằng này, mày nói cái gì mà nghe lạ đời quá vậy. Chém cây sống, trồng cây chết... rồi còn bán gió mua que... Nè, mày phải cắt nghĩa cho tao nghe coi, như vậy là cha mẹ mày làm cái gì mới được chớ!
Em bé tủm tỉm cười:
- Ông cứ đoán đi, dễ ẹc à!
Cụ Bá nghĩ mãi không ra, bèn nói:
- Hừ mày nói cái gì khó hiểu quá, tao đoán hoài không ra. Thôi, bây giờ mày nói đi.
- Nhưng mà ông phải cho con cái gì, con mới nói.
- Mày cứ nói đi, tao nghe có lý thì tao xóa hết nợ cho nhà mày.
- Có thiệt vậy không ông? Ông đừng có xí gạt con đó nha!
- Thiệt chứ sao không! Hổng lẽ tao đi nói xạo với một thằng con nít như mày sao?
- Nhưng mà phải có người làm chứng mới được.
Lão chủ nợ nghĩ bụng: “Thằng này còn nhỏ mà khôn quá chừng. Mình phải kiếm cách gì giả lả cho qua thì nó mới nói”. Vừa lúc đó, thấy một con mối bò ra đớp mồi, lão bèn nói:
- À, con mối này nè. Được đó, để tao kêu con mối làm chứng, mày trả lời cho tao đi, nếu đúng, tao sẽ xóa nợ cho cha mẹ mày.
Lúc bấy giờ, em bé mới thong thả nói:
- Thưa ông, cha con đi cắt lúa hổng phải chém cây sống, trồng mạ xuống là trồng cây chết sao. Còn mẹ con đi bán quạt mua tre, mà bán quạt mua tre tức là bán gió mua que chớ còn gì nữa.
- Ha ha, hay, hay, hay! Thằng nhỏ này khôn thiệt.
Trích Em bé thông minh:
Không bao lâu sau, có viên quan của nước láng giềng đi sứ sang nước ta. Để thăm dò xem bên này có nhân tài hay không, ông bèn đưa ra một câu đố. Viên sứ thần cầm một cái vỏ ốc rất dài, rỗng hai đầu, đố làm sao xâu một sợi chỉ xuyên qua ruột ốc, từ đầu này sang đầu bên kia.
Các quan đại thần ai nấy đều vò đầu suy nghĩ. Có người dùng miệng hút mong cho sợi chỉ lọt qua, có người bôi sáp vào sợi chỉ cho cứng để xâu... Thôi thì đủ cách, nhưng tất cả đều vô hiệu. Đến lượt các quan trạng, các nhà thông thái được triệu vào cũng đành lắc đầu, bó tay. Chợt nhớ đến em bé thông minh hôm nọ, nhà vua lập tức sai người đi tìm.
Khi viên quan của triều đình phóng ngựa đến trước cửa nhà em, thì em còn đang đùa nghịch ngoài sân. Không đợi viên quan hỏi, em bé hát lên rằng:
Tang tình tang! Tính tình tang.
Bắt con kiến càng buộc chỉ ngang lưng.
Bên thì lấy giấy mà bưng.
Bên thì bôi mỡ, kiến mừng kiến sang!
Tang tình tang! Tính tình tang.
Rồi nói:
- Dạ thưa, ông cứ theo cách đó mà làm là được.
Quả nhiên, con kiến càng đã xâu được sợi chỉ xuyên qua được ruột ốc trước cặp mắt kinh ngạc và khâm phục của sứ giả nước láng giềng.
Về sau, em bé thông minh ấy thi đỗ trạng nguyên, một lòng một dạ giúp vua trị vì đất nước.
