Làm gì khi con nổi loạn

Chuyển hóa chính mình để giáo dục trẻ thơ

Nếu lâu nay chúng ta vẫn xem việc nuôi dạy con cái chỉ là một nghề “cha truyền con nối” với phương cách “xưa làm sao nay làm vậy” thì trong cuốn sách này, tiến sỹ Charles Sophy lại đặt vấn đề rằng việc cha mẹ chuyển hóa chính mình để giáo dục trẻ thơ. Việc đầu tiên trên hành trình chuyển hóa là việc tự phản tỉnh.

Tác giả đã lấy ví dụ về chính mình, ông phát hiện ra phản ứng thái quá của bản thân với con trẻ xuất phát từ cách ông được mẹ mình nuôi dạy. Mỗi người làm cha mẹ nên nhìn lại tuổi thơ để xác định những điểm mạnh và hạn chế trong cách nuôi dạy con của cha mẹ mình với sự thông hiểu và đồng cảm nếu có thể.

Việc phản tỉnh và tự phán không có nghĩa là chúng ta sẽ “nhượng quyền” làm cha mẹ cho con cái. Tác giả đã nêu ra nguyên nhân của một gia đình thiếu lành mạnh là khi con trẻ chiếm quá nhiều quyền lực từ cha mẹ, thông qua các ví dụ về Sasha, một cô bé 12 tuổi đe dọa làm nổ tung trường học rồi tự sát, và Sam, một cậu bé 15 tuổi nghiện và tàng trữ ma túy. Khi cha mẹ không thiết lập được ranh giới, nhượng bộ quá mức, sợ hãi phản ứng của con hoặc không nhất quán trong việc thực thi các quy tắc, họ sẽ dần đánh mất quyền lực.

Tiến sỹ Charles Sophy để dành nguyên một chương để trả lời các câu hỏi thường gặp của phụ huynh về nuôi dạy con cái. Từ các vấn đề như cách xử lý khi con nói dối, hiệu quả của việc trừng phạt, đến có nên cho phép con uống rượu bia ở nhà, phát hiện chất kích thích trong đồ đạc của con, sai lầm của các gia đình khi đối mặt với khủng hoảng và tầm quan trọng của việc làm gương cho con cái. Tác giả luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của giao tiếp hiệu quả, kỷ luật tích cực, xây dựng mối quan hệ dựa trên sự tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau giữa phụ huynh và con cái.

“Làm gì khi con nổi loạn?” cùng các nguyên tắc quan trọng trong việc xây dựng gia đình vững mạnh

Trong tác phẩm này, tác giả cũng giới thiệu một công thức phổ biến của mình, đó là SWEEP. Đây là một công cụ đánh giá năm lĩnh vực quan trọng trong cuộc sống của trẻ bao gồm: Ngủ nghỉ (Sleep), Làm việc (Work), Ăn uống (Eating), Bày tỏ cảm xúc (Emotional Expression) và Vui chơi (Play). Đây có thể xem như bảng tiêu chí để cha mẹ nhận biết những khía cạnh cần cải thiện trong cuộc sống của bản thân, gia đình và con cái. Công thức SWEEP giúp người làm cha mẹ có một bản đồ hành trình cho gia đình, nhận biết được những khía cạnh then chốt cần quan tâm để cải thiện đời sống, từ đó trở thành tấm gương tốt cho con cái noi theo.

Bên cạnh đó, Family Values: Reset Trust, Boundaries, and Connection with Your Child đã trình bày 5 nguyên tắc quan trọng trong việc xây dựng nên một gia đình vững mạnh.

- Thứ nhất, cha mẹ cần thiết lập những nguyên tắc và luật lệ rõ ràng để định hướng cho cách ứng xử của các thành viên trong gia đình; đây chính là nền tảng cho việc xây dựng nên bản sắc và văn hóa của gia đình.

- Thứ hai, mỗi thành viên cần có sự gắn kết, quan tâm và hiện diện trong cuộc sống của nhau để mọi người cảm thấy được đồng hành trong cuộc sống.

- Thứ ba, cha mẹ cần chấp nhận và tôn trọng sự đa dạng về tính cách, sở thích, đam mê của mỗi thành viên; với sự tôn trọng này mỗi thành viên đều có thể tự thể hiện và sống trung thực với chính mình.

- Thứ tư, gia đình nên duy trì các nghi lễ, phong tục truyền thống để giữ gìn bản sắc văn hóa làm chỗ dựa tinh thần vững chắc.

- Cuối cùng, trước những khó khăn và thử thách trong cuộc sống, cha mẹ cần giữ thái độ chủ động và cởi mở để tìm ra giải pháp tốt nhất cho gia đình.

Mặc dù nuôi dạy con là điều khó khăn nhất, nhưng không có gì quan trọng hơn việc đầu tư thời gian và công sức để xây dựng những giá trị gia đình, đặc biệt là sau những tác động của đại dịch. Cuốn sách này sẽ giúp bạn tự phản tỉnh “chuyển hóa chính mình để giáo dục trẻ thơ” đi kèm việc giáo dục kỷ luật tích cực, sự quan tâm và chú tâm, lối dạy con từ nghiêm linh hoạt, việc chọn lọc và bảo vệ gia phong và truyền thống của gia đình, v.v. như là những khẩu quyết cho trọng trách giáo dục con cái. Hãy nhớ rằng, những hạt giống nhỏ bé gieo trồng ngày hôm nay sẽ tuần hoàn thành những phần thưởng lớn lao của ngày mai, cho gia đình chúng ta hiện tại và cho cả các thế hệ tương lai.