AN NAM THỜI XƯA

Pierre Pasquier (1877-1934), tác giả của cuốn sách An Nam thời xưa, Tiểu luận về hệ thống tổ chức An Nam trước khi có sự can thiệp của Pháp (L’annam d’autrefois. Essai sur la constitution de l’Annam avant l’intervention française) mà bạn đọc cầm trên tay, cũng sớm nỗ lực tham gia công việc tìm hiểu, nghiên cứu An Nam ngay khi vừa đặt chân đến đây. Chỉ sau gần chục năm làm công chức mẫn cán, nhờ một lượng kiến thức tương đối về lịch sử, xã hội và những sống trải trực tiếp tại An Nam, P. Pasquier đã hoàn thành, xuất bản An Nam thời xưa (1907). Không khó để nhận ra cái nhìn thiện cảm của P. Pasquier với quốc gia mà ông còn gắn bó lâu dài, cũng không khó để bắt gặp một số dự định, tham vọng đầy tính “thực dân” của chính P. Pasquier với xứ thuộc địa mà rồi đây ông sẽ nắm quyền lãnh đạo cao nhất.

Chuyển ngữ và ấn hành cuốn sách này, chúng tôi muốn cung cấp thêm cho bạn đọc một tư liệu tham khảo về tổ chức xã hội, đời sống An Nam quá khứ. Tuy nhiên, như nhiều tác giả Pháp khác đầu thế kỉ XX, P. Pasquier cũng không tránh khỏi một số nhầm lẫn, sai sót, thiếu chính xác trong thông tin, nhận định, quan điểm. Chúng tôi tôn trọng, cố gắng chuyển ngữ trung thành nhưng không hoàn toàn đồng tình với một số diễn đạt, giọng điệu và thái độ của tác giả cuốn sách. Và chúng tôi lưu ý bạn đọc rằng đây là nguồn tư liệu tham khảo, cần đọc trong sự đối chiếu, kiểm chứng với nhiều tài liệu, công trình nghiên cứu khác. Có như vậy thì cuốn sách này, vốn ra đời cách đây hơn thế kỷ, sẽ vẫn còn mời gọi chúng ta cùng suy tư, đối thoại và tiếp nhận đầy đủ, hiệu quả hơn.