Nội dung cuốn sách “Thiên Nga Đen” của Nassim Nicholas Taleb trình bày khái niệm thiên nga đen để chỉ những biến cố bất ngờ có tác động lớn mà con người khó dự đoán. Tác giả nhấn mạnh rằng kiến thức hạn chế và quá khứ đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành tư duy. Thời gian và kinh nghiệm giúp mỗi cá nhân phát triển, nhưng nhiều người vẫn bị ràng buộc bởi những trải nghiệm tiêu cực. Cuối cùng, Taleb khuyến khích sự chuẩn bị tâm thế tự tin để đón nhận những điều không thể lường trước.
Khái niệm Thiên Nga Đen
Trước khi phát hiện ra sự tồn tại của thiên nga đen, chúng ta vẫn luôn tin rằng tất cả thiên nga đều có bộ lông màu trắng. Sự kiện bất ngờ đó đã thay đổi toàn bộ thế giới quan của nhân loại về thiên nga. Chuyên gia hàng đầu về chống khủng hoảng kinh tế Nassim Nicholas Taleb đã dựa vào sự kiện này để đưa ra khái niệm “thiên nga đen”, nhằm nói về những biến cố tưởng chừng không thể xảy ra nhưng lại có thể xảy ra.
Ý nghĩa của Thiên Nga Đen
Thiên nga đen tượng trưng cho những bí ẩn sâu bên trong lòng chúng ta, là dấu hiệu tìm kiếm ánh sáng trong bóng tối. Sau đây, mời bạn cùng Phonos điểm qua ba nội dung đáng chú ý trong cuốn sách “Thiên Nga Đen”: xác suất cực nhỏ, tác động cực lớn.
Nội dung thứ nhất: Chúng ta không biết nhiều thứ nhưng lại hành động như thể có thể dự đoán được mọi điều.
Khái niệm “phản thư viện” được tác giả nêu trong sách cho rằng những cuốn sách đã đọc không đóng vai trò quá lớn trong việc mở rộng trí thức. Điều quan trọng nằm ở những cuốn chưa đọc, nghĩa là điều chưa biết. Hãy thử hình dung về cách mà bạn bắt đầu một ngày mới.
Có phải trước khi đánh răng, rửa mặt, mặc quần áo, trong đầu bạn đã hình dung hôm nay sẽ gặp ai, làm việc gì để có sự chuẩn bị phù hợp? Và sự chuẩn bị đó lại vô hình trung tạo ra một chuỗi hành động hướng tới tương lai được lặp đi lặp lại mỗi ngày. Trong quá trình tiến hóa, bộ não con người phát triển theo cách thức nhất định để phân loại thông tin.
Nội dung thứ hai: Quá khứ là bức chân dung hoàn hảo của mỗi người.
Mặc dù con người luôn hướng mình đến tương lai, nhưng rõ ràng thứ thuộc về họ vẫn luôn là quá khứ. Có thể nói, quá khứ là toàn bộ không gian để tạo ra con người, kiến thức, tâm hồn, và kinh nghiệm. Quá khứ là miền thực, miền tinh thần của mỗi người, vì nó gắn liền và xác định một con người cụ thể. Miền tinh thần của một cá thể phản ánh kích thước tự do bên trong.
Người có đời sống tinh thần phong phú, đa dạng thì có tự do tinh thần. Ngược lại, nếu đời sống tinh thần khô héo thì có nghĩa là tự do bên trong không đủ lớn để tạo ra động lực phát triển. Không ai thông báo với nhân loại rằng mình có miền tinh thần này hay miền tinh thần kia. Cũng không ai biết chắc chắn miền tinh thần của mình có hình dạng ra sao. Tuy nhiên, mỗi người cần phải có ý thức làm chủ cái tự do bên trong.
Nội dung thứ ba: Chuẩn bị tâm thế tự tin dù không biết khi nào thiên nga đen tới.
Yevgenia Nikolayevna Krasnova, vốn là một tiểu thuyết gia vô danh chưa có tác phẩm nào được xuất bản. Cô từng là một nhà khoa học về thần kinh và yêu thích triết học. Nhưng không ai chú ý đến các bản thảo của cô. Sau cùng, Yevgenia đành phải đưa toàn bộ bản thảo cuốn “A Story of Recursion” (tạm dịch: “Câu Chuyện Về Sự Đệ Quy”) của mình lên Internet. Lúc này có một ông chủ của nhà xuất bản nhỏ đề nghị xuất bản cuốn sách và chấp nhận điều kiện của cô là không biên tập bất kỳ câu chữ nào. Đổi lại, ông chỉ trả cho cô một số tiền nhỏ so với mức tiền bản quyền chuẩn. Thực tế là ông ta hầu như chẳng mất gì. Cô đồng ý vì không còn lựa chọn nào khác.
Điều bất ngờ là cuốn sách của cô bắt đầu nổi tiếng, trở thành một trong những thành công vĩ đại và lạ lùng nhất trong lịch sử văn học. Hàng triệu bản được bán ra và cô nhận được sự tán dương từ giới phê bình. Cuốn sách của cô được dịch ra 40 thứ tiếng. Trong câu chuyện này, cuốn sách của Yevgenia chính là một thiên nga đen. Yếu tố thiên nga đen là những gì nằm ngoài khả năng dự đoán của bạn.
Chính vì vậy, bạn không thể biết hết tất cả những gì xảy ra ngoài tầm kiểm soát của mình. Việc của bạn là tự tin với những gì mình đam mê và luôn giữ sự chủ động trong cuộc sống. Hiểu được quy luật của thiên nga đen là không có quy luật sẽ giúp chúng ta nhìn cuộc sống một cách nhẹ nhàng, đón nhận những thông tin không mong muốn một cách tích cực hơn. Ta không thể biết được khi nào thiên nga đen sẽ tới nhưng ta có thể sửa soạn tâm thế đón nhận.
.
