Bách khoa ma quỷ – bách quỷ dạ hành – kỳ thư về các loài ma quỷ Nhật Bản

Trong Bách quỷ dạ hành - kỳ thư về các loài ma quỷ Nhật Bản đầy rẫy những hình ảnh của quỷ quái, yêu ma. Nó đến từ thế giới duy tâm của nhân loại nói chung và căn thức Nhật Bản nói riêng.

Yōkai là một sản phẩm của văn hóa dân gian Nhật Bản, mà văn hóa, văn học luôn mang tính thời đại hay đúng hơn mang tinh thần của thời đại. Hình tượng Yōkai trong thời Trung đại từ Heian (794 -1185) qua các giai đoạn của chế độ Tướng Quân tới tận Minh Trị Duy Tân (1868) đã trải dài gần 700 năm. Nhưng nếu Yōkai thời kỳ này luôn mang hình hài u tối, kinh dị, vô cùng dữ dội, đầy tính tiêu cực thì đến thời hiện đại, Yōkai đã được tiếp nhận và phát triển bởi đại chúng một cách chủ động, sáng tạo. Yōkai như một nhân tố văn hóa được người Nhật tiếp nhận một cách tích cực vào đời sống, điều này thể hiện trong các ấn phẩm văn hoá như anime, manga, linh vật trong các buổi triển lãm, thi đấu thể thao, du lịch… Ở đó, Yōkai không còn là những ác quỷ hung dữ nữa mà đã trở nên thân thiện, ngộ nghĩnh và đôi khi ngốc nghếch. Yōkai đã trở thành một biểu tượng, một đại sứ cho văn hóa Nhật Bản. Thế giới Yōkai vô cùng phong phú về hình dạng, kích thước, tính cách, môi trường… đầy sắc màu của truyện cổ tích. Bởi như đã nói, Yōkai được sinh từ trí tưởng tượng của con người, cho nên sự đa dạng về hình tượng Yōkai cũng phản ánh rằng trí tuệ và sức sáng tạo của con người là vô cùng phong phú. Yōkai do con người tưởng tượng ra nên có thể nói không có con người thì không có Yōkai. Con người có lịch sử thì Yōkai cũng có lịch sử, lịch sử đó là lịch sử của những con người vô danh, sáng tạo ra Yōkai, chơi đùa với Yōkai, sợ hãi Yōkai, tương tác với Yōkai. Yōkai không gì khác hơn là tấm gương phản chiếu tâm hồn con người, lịch sử của con người.

Th.S Lê Quang Vũ