Bài thơ Con cá dung thông, cũng như bài thơ Hãy gọi đúng tên tôi và nhiều bài thơ khác của Thiền sư Thích Nhất Hạnh, cho chúng ta thấy được thế nào là hành động trên tinh thần Bát Nhã. Chia ra hai phía thù và bạn, người dưới người trên, kẻ mạnh kẻ yếu để mà tranh đấu, để kỳ thị thì đó chưa phải thực sự là hành động phát xuất từ đại bi tâm.
Mỗi một cái tên chỉ nhốt được một mảnh vụn của sự sống. Gọi đúng tên trong sự dung thông, tương tức, trùng trùng duyên khởi thì tất cả đều lên tiếng một lần, nhờ đó mà hoa trái của tuệ giác có cơ hội được biểu hiện. Chỉ có sự thức tỉnh mới mở được cánh cửa của đại bi tâm.
Tôi nhớ vào tháng 09 năm 2007, có ba vị nữ Phật tử Việt Nam đến Tu viện Lộc Uyển xin chụp một tấm hình với tôi, vì “Nhờ nghe bài Con cá dung thông sư cô hát mà chúng con ăn chay trường luôn!”.
Hôm nay tôi xin giới thiệu đến bạn đọc bài thơ Con cá dung thông với những bức tranh minh họa của Sư cô Chân Trăng Tuyết Hoa. Bài thơ, tôi tin chắc rằng, sẽ mãi là tiếng chuông chánh niệm giúp cho hành giả tiếp xúc sâu sắc với tuệ giác tương tức, vô ngã, bước vào cuộc đời với đôi mắt đầy thương yêu và hiểu biết.
Bởi vì tôi biết sự sống làm bằng sự chết
Cái có làm bằng cái không
Mọi loài tương tức
Tôi và em dung thông.
Xóm Mới, ngày 20 tháng 11 năm 2022
Thích Nữ Chân Không kính ghi
