Euclid – Cơ Sở Của Hình Học – TB 2021

Trích Lời giới thiệu của Giáo sư Ngô Bảo Châu cho bản dịch tiếng Việt: “Euclid viết sách CƠ SỞ CỦA HÌNH HỌC ở Alexandria khoảng 300 năm trước Công nguyên. Đây là thời kỳ Hellenistic của triết học cổ đại, thời kỳ mà triết học cổ đại đã lan tỏa tới những vùng đất chịu ảnh hưởng của văn hóa Hy lạp mà tiêu biểu là thành Alexandria bên bờ Phi của Địa Trung Hải. Nét chung của triết học thời kỳ Hellenistic, phần nào thể hiện trong sách CƠ SỞ CỦA HÌNH HỌC, là tư duy đã đạt đến mức tinh túy, nhưng có lẽ đã mất đi tính bay bổng của thời kỳ trước Socrates và sức mạnh tư duy của Plato, Socrates.

...Theo một nghĩa nào đó, CƠ SỞ CỦA HÌNH HỌC là quyển sách thuần túy toán học đầu tiên của nhân loại và là tờ giấy khai sinh ra toán học như một bộ môn độc lập, tuy vẫn còn là một bộ phận của triết học. Cách Euclid xây dựng một hệ thống kiến thức cao vút dựa trên số ít tiên đề nền và lấy luật logic làm chất gắn kết, đã là hình mẫu cho sự phát triển của toán học đến ngày nay.

...Đấy có lẽ là những lý do tại sao CƠ SỞ CỦA HÌNH HỌC được coi là một trong những quyển sách có ảnh hưởng nhất tới sự phát triển của văn minh nhân loại. Sách đã được tái bản hàng ngàn lần, số lần tái bản có lẽ chỉ thua Kinh thánh. Từ thời kỳ phục hưng cho đến đầu thế kỷ hai mươi, sách của Euclid được coi là một trong những quyển sách mà những người có học phải đọc”.

 Giáo sư Richard Fitzpatrick, người dịch tác phẩm của Euclid sang tiếng Anh đã viết như sau: “Cho đến nay, CƠ SỞ CỦA HÌNH HỌC của Euclid là tác phẩm toán học kinh điển trứ danh nhất, và cũng chiếm lĩnh vị trí đặc biệt khi là quyển sách giáo khoa về toán học cổ nhất được sử dụng liên tục.”

Cuốn sách gồm 6 phần:

• Quyển 1: Cơ sở hình học phẳng và đường thẳng
• Quyển 2: Cơ sở của đại số hình học
• Quyển 3: Cơ sở hình học phẳng và hình tròn
• Quyển 4: Phép dựng các hình thẳng ở trong và xung quanh hình tròn
• Quyển 5: Tỉ lệ thức
• Quyển 6: Hình đồng dạng