Có gì trong cuốn sách Hồi ký Nguyễn Hiến Lê?

Mở đầu cuốn sách Đông Kinh Nghĩa Thục Nguyễn Hiến Lê có viết: Mà có bao giờ người ta nghĩ tới cái việc thu thập tài liệu trong dân gian không? Chẳng hạn khi một danh nhân trong nước qua đời, phái một người tìm thân nhân hoặc bạn bè người mất để gom góp hoặc ghi chép những bút tích cùng dật sự về vị ấy, rồi đem về giữ trong các thư khố làm tài liệu cho đời sau. Công việc có khó khăn tốn kém gì đâu, mà lợi cho văn hóa biết bao.

Với những suy nghĩ đó mà có cái để người đời sau biết đến người hiền tài. Bởi lẽ vậy nên cụ Nguyễn Hiến Lê không chỉ viết về nhiều vị danh nhân trên khắp thế giới mà còn dành chút thời gian viết về mình với tác phẩm Hồi Ký Nguyễn Hiến Lê bàn về Cuộc đời và tác phẩm của cụ. Cuốn sách được Bizbooks xuất bản như một lời tri ân đến cụ Nguyến Hiến Lê, gia đình, bạn bè, cộng đồng yêu mến cụ.

Hồi Ký Nguyễn Hiến Lê là tập hồi ký theo dòng sự kiện với hầu hết là thông tin nhưng khi đọc lại rất văn chương, mượt mà dưới ngòi bút tài tình của tác giả.

"Tỷ dụ như trích đoạn: “Tôi tập viết”

“Từ năm 1938, về Sài Gòn làm việc, tôi không được rảnh như hồi đi đo mực đất nữa, nhưng việc nhà chẳng có gì, nên mỗi ngày có cả một buổi tối và mỗi tuần cả một ngày Chủ nhật ở không. Tôi không có khiếu về âm nhạc, học đờn ít tháng rồi bỏ, không thích đánh cờ, rất ghét đánh bài, cũng không ưa họp bạn tán chuyện, nhậu nhẹt hoặc rủ nhau nhảy đầm – thời đó có phong trào nhảy đầm, nay gọi là vũ, nhưng theo tôi vũ và nhảy đầm khác nhau xa.

Rốt cuộc, chỉ còn có cách là đọc sách, học thêm. Cho nên, một anh bạn trường Công chánh, sau bốn năm xa cách, gặp tôi ở Sài Gòn, thấy tôi dịch Hán văn, ngạc nhiên hỏi: “Anh học chữ Hán hồi nào vậy”, tôi đáp: “Học trong khi các anh nhảy đầm”. Anh ta cười”

Tuy là hồi ký nhưng người đọc có thể cảm nhận được xã hội Việt Nam, đọc lại hương vị lịch sử trong từng sự kiện, từng con người suốt hai cuộc kháng chiến chống xâm lược, được đánh giá qua cách nhìn của Nguyễn Hiến Lê.

Quan trọng hơn, cuốn sách này giúp bạn nhìn ra được tầm vóc, sự uyên bác trong các tác phẩm cụ viết hoặc dịch thuật đặc biệt là tấm lòng của nhà văn , nhà khảo cứu Nguyễn Hiến Lê đối với nền văn hóa, văn chương dân tộc.

Khi nói về sự ra đời của từng tác phẩm kinh điển của mình, như cuốn Đắc Nhân Tâm Nguyễn Hiến Lê đã kể tỉ mỉ việc ông viết thư cho tác giả Dale Carnegie để xin dịch cuốn Đắc Nhân Tâm và trở thành người đầu tiên đưa tác phẩm giá trị này về Việt Nam. Đây là một trong những cuốn sách nổi tiếng nhất mọi thời đại, luôn đứng đầu danh sách bán chạy nhất, được dịch sang hầu hết các thứ tiếng và có ảnh hưởng làm thay đổi cuộc đời hàng triệu người trên thế giới.

Tập hồi ký Nguyễn Hiến Lê được chia làm 4 phần:

Phần 1: Sinh trưởng và học ở bắc

Phần 2: Vô Nam làm việc

Phần 3: Trong chiến tranh Việt Pháp (1945-1954)

Phần 4: Nam bắc chia 2 - Chiến tranh việt mỹ

Dùng một cuốn sách để nói về cuộc đời của Nguyễn Hiến Lê hẳn vẫn còn thiếu sót nhưng cũng vừa đủ cho những ai muốn tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp của cụ. Một danh nhân một cuộc đời, xin trân trọng gửi đến bạn đọc cuốn sách Hồi ký Nguyễn Hiến Lê do Bizbooks phát hành.