Tung cánh tự do

Tại sao những người giỏi nhất, sáng sủa nhất trong mọi độ tuổi và mọi nghề nghiệp đều phải vật lộn, một hiện tượng chưa từng thấy trước đây? Hay quan trọng hơn, bạn có thể làm gì nếu bạn là một nhà chuyên môn tham vọng? Làm thế nào để thoát khỏi “bệnh dịch” này và hành động hiệu quả hơn, đạt thành công hơn, và cảm thấy viên mãn hơn?

Ngày nay, cá nhân lẫn tổ chức đều phải đối mặt với nguy cơ từ nhiều phía. Nền kinh tế bất ổn, tác động của công nghệ mới, sự thay đổi bộ mặt và văn hóa của tổ chức, các thách thức ngày càng tăng cho gia đình, nhu cầu ngày càng tăng đối với thời gian và nguồn lực của chúng ta – tất cả những thứ này làm tăng thêm sự căng thẳng lo lắng của mọi người. Nhà chuyên môn tham vọng phản ứng càng mạnh mẽ hơn trước những nguy cơ này. Chúng ta bị thuyết phục rằng mình không còn được sếp ưu ái, rằng công việc kinh doanh của chúng ta sẽ thất bại, rằng chúng ta sẽ bị bỏ qua khi xét thăng chức, rằng chúng ta sẽ bị loại khi cần thu hẹp quy mô, rằng chúng ta sẽ thành nhóm hạng B trong khi chúng ta vẫn nghĩ mình là nhân viên hạng A.

Trong môi trường bất ổn và khó tiên đoán này, ngay cả những người sáng chói nhất cũng phải lo ngại. Để phản ứng lại những lo ngại đó, chúng ta cố thủ, ngăn cản bản thân không dám chấp nhận những thách thức mới. Chúng ta bị bó hẹp trong những việc thường ngày, tập trung vào những nhiệm vụ chúng ta đã làm tốt và bỏ qua những thử thách hay cơ hội có thể mở rộng năng lực cho mình. Chúng ta biết phản ứng này làm hại bản thân và tổ chức. Nhưng chúng ta sợ phải tổn thương thêm nữa nếu phạm sai lầm khi học hỏi điều mới hay thử nghiệm cách tiếp cận mới.

Tổ chức không thiếu những người thông minh, tham vọng, nhưng lại không hoạt động hết công suất và không cảm thấy thấy thỏa mãn với bản thân. Bác sĩ, luật sư, giáo viên, kỹ sư, và lãnh đạo công ty hay các nhà quản lý nhận thấy họ không thể đạt những mục tiêu đề ra hay tìm thấy ý nghĩa trong công việc. Tuy nhiên, một số những nhà chuyên môn tham vọng này vượt qua được nỗi sợ, tiếp thu hành vi mới, và dẫn đến một cuộc đời viên mãn, cực kỳ thành công. Đáng buồn thay, họ chỉ là thiểu số.

Giáo sư Thomas DeLong tại Trường Kinh doanh Harvard, tác giả cuốn sách Tung cánh tự do cho biết, chúng ta phải học cách tung cánh không có lưới bảo vệ. Nói cách khác, chúng ta cần tìm cách vượt qua các lo ngại đang ngăn trở bản thân hành động; dần dần tin tưởng vào khả năng học hỏi, phát triển, và thay đổi; và nhận ra rằng khả năng này sẽ giúp cá nhân rất nhiều trong nghề nghiệp. Tung cánh một cách tự tin không diễn ra chỉ sau một đêm. Đây là một quá trình, bắt đầu từ việc nhận thức được các thế lực tác động làm tăng sự lo ngại, tạo cạm bẫy, và khích cá nhân hướng đến những hành vi thiếu hiệu quả nhằm trấn an bản thân. Quá trình này cũng đòi hỏi cá nhân phải chấp nhận một số phương pháp đi ngược trực giác để có can đảm làm chưa tốt việc đáng làm trước khi có thể làm thật tốt việc đáng làm. Và đây là một quá trình đòi hỏi mỗi người phải chịu tổn thương, một điều mà không nhà chuyên môn tham vọng nào muốn. Tuy nhiên, để thành công hơn và cảm thấy thỏa mãn hơn với công việc, cá nhân phải sẵn sàng mở lòng để học hỏi và trải nghiệm cái mới, nhẹ nhất là thấy bất an, hay tệ hơn, cá nhân sẽ thấy mình thiếu năng lực. Những cảm xúc này mang tính tạm thời và là bước đệm dẫn đến một cuộc đời và sự nghiệp sâu sắc và rộng mở hơn.

Thomas Delong giải thích cách tích lũy sức mạnh từ tổn thương. Bước đầu tiên là tìm hiểu các yếu tố gây áp lực làm tăng thêm lo lắng trong lòng người thành đạt và gây ra hành vi phản tác dụng. Thứ hai, chúng ta phải tiếp thu cách làm cho chúng ta đủ can đảm “làm không tốt điều đáng làm” trước khi chúng ta có thể “làm tốt điều đáng làm”.

Dựa vào những nghiên cứu nghiêm túc và quá trình công tác tư vấn, DeLong đã trình bày:

• Nguyên nhân nỗi lo sợ của người thành đạt: lo sợ sai lầm, thiếu ý nghĩa mục đích, và khao khát kết nối con người.
• Hành vi gây hại mà chúng ta áp dụng để trốn thoát lo ngại: bận rộn, so sánh bản thân với người khác, và đổ lỗi cho người khác về bực dọc của mình.
• Hành vi chúng ta cần thể hiện để tích lũy sức mạnh từ tổn thương: Bỏ lại quá khứ sau lưng và tìm kiếm phản hồi trung thực. 

Với những lời khuyên thiết thực và những câu chuyện truyền cảm hứng, Tung cánh tự do là một nguồn lực quý giá dành cho nhà lãnh đạo mong muốn vươn lên trong thời đại lo lắng hiện nay.